กฎหมายว่าด้วยการตลาดและโฆษณาของจีน

ประเทศจีนถือเป็นหนึ่งในตลาดที่มีศักยภาพสูงที่สุดในโลกสำหรับนักลงทุนต่างชาติ แต่ก่อนจะเริ่มทำการตลาดหรือโปรโมตสินค้าในจีน นักธุรกิจต่างชาติต้องเข้าใจ “กฎหมายว่าด้วยการโฆษณา (Advertising Law of the PRC)”เป็นหนึ่งในกฎหมายที่เข้มงวดมากที่สุด เพื่อป้องกันการโฆษณาเกินจริง หลอกลวง หรือขัดต่อศีลธรรมและวัฒนธรรมของประเทศ

กฎหมายว่าด้วยการโฆษณาของจีน (Advertising Law of the People’s Republic of China) เป็นกฎหมายที่ควบคุมการเผยแพร่โฆษณาทุกรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นทางโทรทัศน์ วิทยุ สิ่งพิมพ์ ป้ายโฆษณา หรือสื่อออนไลน์ เช่น WeChat, Douyin (TikTok จีน), Xiaohongshu และ Weibo จุดประสงค์หลักของกฎหมายนี้ คือการคุ้มครองสิทธิของผู้บริโภค ส่งเสริมการแข่งขันที่เป็นธรรม และป้องกันไม่ให้ธุรกิจใช้กลยุทธ์ทางการตลาดที่อาจสร้างความเข้าใจผิดหรือกระทบต่อจริยธรรมของสังคมจีน

หลักการสำคัญของกฎหมายโฆษณาในจีน

1. ต้องเป็นความจริง (Truthful Advertising)
ข้อความในโฆษณาต้องมีข้อมูลจริง สามารถตรวจสอบได้ ห้ามใช้คำพูดที่เกินจริง เช่น“ดีที่สุด”,“อันดับหนึ่ง”, หรือ“ของแท้ 100%”หากไม่มีหลักฐานรองรับอย่างเป็นทางการ

2. ต้องระบุชัดเจนว่าเป็นโฆษณา (Transparency)
การโฆษณาทุกรูปแบบต้องระบุให้ชัดเจนว่าเป็น“โฆษณา”ห้ามใช้เนื้อหาหรือรีวิวปลอมที่ทำให้ผู้บริโภคเข้าใจผิดว่าเป็นความคิดเห็นส่วนตัว

3. ต้องมีความเป็นธรรม (Fair Competition)
ห้ามใช้ข้อความที่โจมตีหรือเปรียบเทียบคู่แข่งในทางเสียหาย รวมถึงห้ามพาดพิงชื่อแบรนด์อื่นเพื่อสร้างความได้เปรียบในการขาย

4. ห้ามขัดต่อศีลธรรมและวัฒนธรรมของจีน (Ethical Standards)
เนื้อหาโฆษณาต้องไม่ขัดต่อค่านิยมของสังคม ไม่ล่อแหลมหรือเกี่ยวข้องกับการเมือง ศาสนา หรือประเด็นอ่อนไหวใด ๆ

ตัวอย่างเนื้อหาที่มักผิดกฎหมายในจีน

โฆษณาที่ใช้คำ夸张หรือเกินจริง เช่น“ยอดขายอันดับหนึ่งในเอเชีย”หรือ“เห็นผลภายใน 7 วัน”ถือว่าผิดหากไม่มีหลักฐานยืนยัน การใช้ดาราหรืออินฟลูเอนเซอร์โปรโมตสินค้าโดยไม่ได้ใช้จริงก็เข้าข่ายผิดกฎหมายเช่นกัน นอกจากนี้ ยังมีข้อห้ามในการใช้ภาพเด็กในโฆษณาสินค้าบางประเภท เช่น เครื่องดื่มชูกำลัง หรืออาหารเสริมสำหรับผู้ใหญ่ รวมถึงการโฆษณาสินค้าที่ไม่ได้รับอนุญาต เช่น บุหรี่ ยา หรืออาหารสุขภาพที่ไม่มีใบรับรองจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

บทลงโทษสำหรับผู้ฝ่าฝืน

จีนถือเป็นประเทศที่มีบทลงโทษด้านโฆษณาเข้มงวดมาก หากฝ่าฝืนกฎหมายอาจถูกปรับสูงสุดถึง 2 ล้านหยวน (ประมาณ 10 ล้านบาทไทย)
หน่วยงานรัฐสามารถสั่งระงับการเผยแพร่โฆษณาทันที และหากโฆษณานั้นทำให้ผู้บริโภคได้รับความเสียหาย บริษัทต้องชดใช้ค่าเสียหายเต็มจำนวน สำหรับดาราหรือผู้มีอิทธิพลที่โฆษณาเท็จ อาจถูกแบนไม่ให้ทำงานในวงการบันเทิงหรือสื่อโฆษณาอีกเลย

การตลาดออนไลน์ในจีนต้องระวังเป็นพิเศษ

ในยุคดิจิทัล การทำตลาดผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ของจีน เช่น Douyin, WeChat, Xiaohongshu กลายเป็นช่องทางหลัก แต่แพลตฟอร์มเหล่านี้มีกฎเข้มงวดมากเกี่ยวกับเนื้อหาโฆษณา
ผู้ลงโฆษณาต้องระบุชัดเจนว่าเป็น“โฆษณา”หรือ“合作推广 (คอนเทนต์ร่วมมือทางการค้า)”หากโพสต์ขายสินค้าหรือรีวิวโดยไม่ได้แจ้งว่าเป็นโฆษณา จะถือว่าผิดกฎหมายทันที

คำแนะนำสำหรับนักการตลาดต่างชาติ

• ตรวจสอบถ้อยคำทุกคำในสื่อโฆษณาให้สอดคล้องกับกฎหมายจีน

• หลีกเลี่ยงคำเกินจริง หรือคำที่ไม่มีหลักฐานสนับสนุน

• เก็บเอกสารหลักฐาน เช่น ใบรับรองคุณภาพ หรือข้อมูลยอดขายเพื่อยืนยันคำกล่าวอ้าง

• ทำสัญญาโฆษณาอย่างเป็นทางการกับ Influencer หรือ KOL ในจีน และระบุขอบเขตความรับผิดชัดเจน

• ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายหรือที่ปรึกษาการตลาดในจีนก่อนเริ่มทำแคมเปญ

สรุป

กฎหมายโฆษณาในจีน ไม่ได้มีขึ้นเพื่อขัดขวางนักลงทุนต่างชาติ แต่เพื่อสร้างสภาพแวดล้อมทางการตลาดที่โปร่งใส ยุติธรรม และปลอดภัยสำหรับผู้บริโภค
หากเข้าใจกฎเหล่านี้และดำเนินการอย่างถูกต้อง ธุรกิจต่างชาติสามารถสร้างแบรนด์ในจีนได้อย่างมั่นคงและยั่งยืน

Facebook-Management YouTube Facebook-Consultant Facebook-Recruitment